یکی دیگر از کارهائی که از سوی امامان معصوم مورد تشویق قرار گرفته تا از این طریق ، خاطره رشادتها و مظلومیتهای شهدای کربلا و فرهنگ عاشورا زنده بماند ، سرودن مدح و مرثیه است قالب شعر ، به لحاظ بر خورداری از وزن و آهنگ و بعد عاطفی ، موثر تر و ماندگارتر است . از این رو بعنوان سلاحی موثر در دفاع از حق و ستایش راستی و راستان بکار گرفته شده است . در تاریخ شیعه ، شاعرانی بر جسته همچون : فرزدق ، عوف بن عبدالله ، کمیت ، عبدالله بن کُثیّر ، دعبل ، سید حِمیَری و ... با زیبا ترین وجهی مفاخر و فضایل اهل بیت را ترسیم کرده و با سوزناکترین صورت ، برای شهدای کربلا مرثیه سروده اند و مجموعه های معتبری نیز از اشعار شاعران شیعی گرد آمده است
نکاتی را هم در باره اشعار مدح و مرثیه باید مراعات کرد :
1) محتوای اشعار ، باید از متانت ، دقت ، اعتبار و استناد بر خوردار باشد و از حرفهای سست و بی مدرک ، یا دروغ و جعلیات و مطالب ضعیف و احیانا وهن آمیز نسبت به معصومین ، بشدت باید پرهیز کرد
2) از آنجا که شعر مدح و مرثیه ، عامل انتقال فرهنگ است ، باید سطح آن بالا و ارزشمند و عمیق باشد تا به جامعه اسلامی و هواداران ائمه ، بینش و بصیرت و عمق در فهم و فکر بدهد
3) اشعار مراثی و مدایح ، در عین حال که باید استوار و محکم باشد ، نباید چنان مغلق و پیچیده شود که برای شنوندگان و خوانندگان ، گویای ی و رسایی خود را از دست بدهد و نتواند با عامه خلق ، ارتباط بر قرار کند
4) به بهانه دینی و مذهبی بودن شعر نباید اجازه داد که شعرهای ضعیف و سست و فاقد قوّت ادبی و صلاحیت شعری رواج یابد .مدح و مرثیه ، مدایح و مراثی ، باید در نهایت قوّت شعری باشد آنگونه که در آثار بزرگان پیش کسوت عصر ائمه و دوره های بعد درمرثیه دیده شود.
5) شاعران مدیحه سرا ، باید درک اهمیت و والایی مکانت خویش در حدمطلوب خلوص و تقوا و مناعت طبع و ثبات قدم و عقیده و عشق و ولای به اهل بیت عصمت باشند و بدانند که شجره نامه آنان به کمیت ها و دعبل ها می رسد و اگر بخواهند مشمول دعای ائمه ع باشند ، باید شایستگی فکری و خطی و عملی و اخلاقی
آنرادرخویشفراهمآورند .
6) شاعر اهل بیت ، باید همیشه با توجه به زمان و مکان و شرایط ، رسالت اجتماعی و تعهد شیعی خود را به اثبات برساند و سروده هایش دارای « پیام » و « جهت » باشد .
7) خوب سرودن در باره ائمه ع ، نیاز به غنای فکری و معلومات عمیق شاعر دارد . بنابراین شاعران مرثیه سرا باید بشدت اهل مطالعه در متون و منابع باشند و شور و شعور را در شعر خویش در آمیزند و پخته ، پر مطلب و مایه دار بسرایند .
تبیان
